Wijkcentrum Zuiderkwartier startte al in 2019 met JOGG-Teamfit. ContourdeTwern, de overkoepelende welzijnsorganisatie waaronder Wijkcentrum Zuiderkwartier valt, wilde haar dertien Tilburgse wijkcentra namelijk toen al van een gezonder voedingsaanbod voorzien. Dat was voor iedereen nieuw: JOGG-Teamfit had tot dan toe alleen sportverenigingen begeleid en Wijkcentrum Zuiderkwartier behoorde tot de eerste wijkcentra die werk maakten van een gezonder assortiment.
Veelzijdige doelgroep
“Een wijkcentrum heeft toch een andere doelgroep dan een sportvereniging”, legt JOGG-Teamfit coach Irene Walk uit. Zij hielp Wijkcentrum Zuiderkwartier bij het realiseren van een gezonder aanbod. “Bij een sportvereniging is enerzijds meer aandacht voor een gezonde levensstijl, want dat hoort bij sport. Anderzijds horen bittergarnituur en een biertje erg bij de cultuur. In een wijkcentrum komen niet alleen voetballers of hockeyers, maar allerlei mensen met allemaal verschillende redenen. Het is een veel grotere, meer veelzijdige doelgroep. Dat is mooi, want dan komen er nog veel meer mensen in aanraking met een gezonder assortiment.”
“Wij zijn gevestigd in een volkse wijk”, vult Haen aan. “Veel bewoners hebben een zekere mate van kwetsbaarheid. Voor hen is gezonde voeding niet altijd vanzelfsprekend. Zij zullen eerder, soms noodgedwongen, minder verantwoorde keuzes maken. Wij kunnen hen inspireren met een gezonder aanbod, maar met zo’n grote, bruisende accommodatie is het zeker in het begin lastig om altijd prioriteit aan het gezonde aanbod te geven. Een JOGG-Teamfit coach blijft je erop attenderen, waardoor de aandacht voor het gezondere assortiment niet verslapt.”
We zijn van onbewust bekwaam, want we hadden bijvoorbeeld al gratis kraanwater, naar bewust bekwaam gegaan, door het water vervolgens op de toonbank te zetten.
Zichtbaar en onzichtbaar
Het voedingsaanbod in wijkcentra is relatief beperkt. Vaak wordt er geen hele reeks aan frituursnacks of belegde broodjes verkocht. Toch was er volgens Walk voldoende winst te behalen. “De tosti maken ze nu van bruin brood, ze bieden popcorn aan naast de chips en met de komst van de mueslireep staat de Mars alleen nog op de prijslijst. Ook zijn ze heel zichtbaar water gaan aanbieden. Op de bar staat een watertap met komkommer- of citroenwater waar bezoekers gratis gebruik van kunnen maken, in plaats van dat ze geld betalen voor een blikje cola of sinas. Zo proberen we mensen onbewust te leiden naar een gezondere keuze, zonder dat er weerstand ontstaat.” Haen: “Het zichtbaar maken van de gezonde alternatieven, maar ook zeker het onzichtbaar maken van de minder gezonde keuzes, daar denk je zelf niet snel aan. JOGG-Teamfit heeft de benodigde informatie en helpt je om je blinde vlekken weg te halen.”
“Je zal in eerste instantie iets minder winst maken wanneer je bruine tosti’s of gratis water aanbiedt, maar dat winstverlies maak je later weer goed en moet je dus voor lief nemen”, vervolgt Haen. “Je moet mensen de kans geven om te ervaren dat die bruine tosti óók lekker is en dat het beter vult. Inmiddels is de witte tosti zelfs uit ons assortiment verdwenen, want iedereen kiest voor bruin. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld volledig vegetarische lunches en rauwkosthapjes naast de bitterballen. Dat kan alleen door er bewust mee bezig te zijn, het heeft een integrale aanpak nodig. Je kunt niet alleen roepen dat je een bruine tosti verkoopt zonder deze te promoten, want dan blijft iedereen voor de witte tosti kiezen. Je moet telkens speldenprikjes uitdelen. Die brengen het gesprek en de bewustwording op gang.”
Topprestatiebadge
Als een wijkcentrum eenmaal begrijpt hoe het werkt, wat de Richtlijn Eetomgevingen van het Voedingscentrum inhoudt er zijn en hoe ze ernaar moeten handelen, dan hoeft het realiseren van een gezonder aanbod volgens Walk niet lang te duren. Bij Wijkcentrum Zuiderkwartier was het na twee afspraken wel duidelijk en niet veel later ontving Haen dan ook een Topprestatiebadge. “We zijn van onbewust bekwaam, want we hadden bijvoorbeeld al gratis kraanwater, naar bewust bekwaam gegaan, door het water vervolgens op de toonbank te zetten”, aldus Haen. “Inmiddels is het bewuste aspect ook weer bijna onbewust. Het gezonde assortiment is helemaal geïntegreerd in onze manier van werken.”